बाळाला जन्मानंतर बाळगुटी पाजण्याची प्रथा फार जुनी आहे. आजही अनेक घरांमध्ये आजी-आजोबा किंवा घरातील वडीलधारे बाळाच्या जन्मानंतर लगेच बाळगुटी पाजण्याचा आग्रह धरतात. पण विज्ञान आणि आधुनिक वैद्यकीय पद्धती मात्र बाळाला बाळगुटी न देण्याचा सल्ला देतात. त्यामुळे अनेक पालकांच्या मनात प्रश्न निर्माण होतो बाळगुटी पाजावी की नाही? (benefits and side effetcts of balguti in marathi)
बाळगुटी म्हणजे काय?
बाळगुटी हा एक प्रकारचा आयुर्वेदिक काढा आहे. यात विविध औषधी वनस्पती जसे की अश्वगंधा, जायफळ, सुंठ, बदाम, वेखंड, हळदीचे मूळ आणि इतर औषधी घटक असतात. हे सर्व एकत्र करून त्याचे मिश्रण आईच्या दुधात किंवा पाण्यात मिसळून बाळाला दिले जाते. परंपरेनुसार असे मानले जाते की यामुळे बाळाची रोगप्रतिकारक शक्ती वाढते आणि पचनक्रियाही सुधारते.
परंपरेत काय मानले जाते?
जुनी पिढी असे सांगते की बाळगुटी पाजल्याने बाळाचे आरोग्य मजबूत राहते. दात येताना होणारी वेदना, पोट फुगणे किंवा अपचन यावरही बाळगुटी उपयुक्त ठरते असे मानले जाते. काही घरांमध्ये तर बाळाच्या जन्मानंतर पहिल्याच दिवसापासून बाळगुटी पाजण्याची प्रथा अजूनही सुरू आहे.
विज्ञान काय सांगते?
आधुनिक वैद्यकशास्त्रानुसार नवजात बाळाला जन्मानंतर पहिले सहा महिने फक्त आईचे दूध किंवा आवश्यक असल्यास फॉर्म्युला मिल्क द्यावे. या काळात बाळाच्या शरीराला कोणत्याही प्रकारच्या बाहेरील औषधी घटकांची गरज नसते. उलट बाजारात मिळणाऱ्या रेडीमेड बाळगुटीमध्ये प्रिजर्व्हेटिव्ह्ज किंवा इतर रसायने असू शकतात, जी बाळाच्या आरोग्यास धोकादायक ठरू शकतात. त्यामुळे डॉक्टर बाळाला बाळगुटी न देण्याचा सल्ला देतात.
परंपरा आणि विज्ञान यामध्ये विरोधाभास असला तरी पालकांनी बाळाच्या सुरक्षेला प्राधान्य द्यावे. आईचे दूध हेच बाळासाठी सर्वोत्तम पोषण आहे. बाळगुटी ही एक जुनी आयुर्वेदिक पद्धत असली तरी ती पाजावी की नाही याचा निर्णय घेताना डॉक्टरांचा सल्ला घेणे अधिक योग्य ठरेल.
Comments are closed.