आजच्या धावपळीच्या जीवनात पेपर कपमधून चहा–कॉफी घेणे अगदीच सामान्य झाले आहे. ऑफिसमधील मीटिंग असो वा रस्त्यावरील चहाचा स्टॉल, सर्वत्र पेपर कपचा वापर वाढला आहे. हे कप वापरणे सोयीचे वाटत असले तरी त्यामागे दडलेला धोका फार मोठा आहे. संशोधनानुसार, गरम पेय पेपर कपमध्ये घेतल्यास हजारो मायक्रोप्लास्टिक कण आपल्या शरीरात प्रवेश करतात. दीर्घकाळात यामुळे गंभीर आजार उद्भवू शकतात. (paper cup tea coffee microplastic risk)
पेपर कपमधून मायक्रोप्लास्टिक शरीरात कसे जातात?
पेपर कप पूर्णपणे कागदाचे नसतात. त्यांना आतून पाणी शोषू नये म्हणून प्लास्टिकसदृश पातळ लेयर दिलेली असते. गरम पेय या लेयरच्या संपर्कात आल्यावर ती तुटते आणि त्यातील मायक्रोप्लास्टिक कण तसेच काही घातक रसायने पेयामध्ये मिसळतात. फक्त 15 मिनिटे गरम पेय कपात ठेवलं तरी हजारोंच्या संख्येने प्लास्टिक कण बाहेर पडतात.
शरीरावर होणारे दुष्परिणाम
दररोज अनेक वेळा चहा–कॉफी घेतल्याने हे मायक्रोप्लास्टिक कण हळूहळू शरीरात साचतात. त्याचे परिणाम पुढीलप्रमाणे दिसू शकतात:
– पचनाशी संबंधित तक्रारी
– डोळ्यांचे विकार
– हार्मोन्समध्ये असंतुलन
– प्रजनन समस्या
– कर्करोगाचा धोका
याशिवाय शरीरात कॅडमियम, क्रोमियमसारख्या घातक धातूंचे प्रमाण वाढू शकते.
पर्यावरणावरही परिणाम
फक्त आरोग्य नव्हे तर पर्यावरणालाही या कपांमुळे मोठं नुकसान होतं. भारतात दरवर्षी कोट्यवधी पेपर कप वापरले जातात आणि ते कचऱ्यात मिसळून प्रदूषण वाढवतात. यातील प्लास्टिकचे तुकडे मातीत आणि पाण्यात जाऊन संपूर्ण पर्यावरणीय साखळीवर परिणाम करतात.
काय कराल सुरक्षिततेसाठी?
चहा–कॉफीसाठी स्टील, काच किंवा मातीचे कप वापरा.
पुन्हा वापरता येतील अशी भांडी सोबत ठेवा.
डिस्पोजेबल कपांचा वापर शक्यतो टाळा.
पेपर कप सोयीस्कर असले तरी त्याचा आपल्या शरीरावर आणि पर्यावरणावर गंभीर परिणाम होतो. दैनंदिन सवयीत छोटासा बदल करून आपण स्वतःचं आणि निसर्गाचं आरोग्य सुरक्षित ठेवू शकतो. पुढच्या वेळी चहा-कॉफी घेताना लक्षात ठेवा कप सोयीचा असला तरी आरोग्य धोक्यात घालणारा ठरू शकतो.
Comments are closed.