कान म्हणजे घराच्या दारावर ठेवलेला दरवानाच आहे. दरवान्याला घराचं संरक्षण करायचं असतं, त्याचप्रमाणे कानातलं मळ म्हणजेच सेरुमेन हे धूळ, बॅक्टेरिया आणि सूक्ष्मजीवांना अडकवून कानाचं रक्षण करतं. पण जर आपण या “दरवान्याला” जबरदस्तीने बाहेर काढलं, तर आतला भाग असुरक्षित होतो. हाच धोका इअर बड्समुळे होतो. (earbuds use safe or harmful)
इअर बड्समुळे काय नुकसान होऊ शकतं?
मळ आत ढकललं जातं – तुम्ही जणू झाडू मारून धूळ बाहेर काढण्याऐवजी ती कोपऱ्यात दाबून ठेवत आहात. मळ कानाच्या पडद्यापर्यंत पोहोचून ऐकण्याची क्षमता कमी करू शकतं.
कानाचा पडदा फाटण्याची भीती – इअर बड्सवरचा कापूस मऊ असला तरी वारंवार वापरल्यास तो पडद्याला इजा पोहोचवू शकतो. हा पडदा म्हणजे कानाचं “खिडकीचं काच” आहे. ती फुटली तर गंभीर समस्या निर्माण होतात.
बुरशीजन्य संसर्ग – कधी कधी इअर बड्समुळे कापसाचे तंतू कानात राहतात. हे तंतू म्हणजे जणू ओलसर जागेत वाढणाऱ्या बुरशीसाठी खतच ठरतात. त्यातून कानात दुखणे, पू किंवा स्त्राव होऊ शकतो.
कान स्वच्छ करण्याची योग्य पद्धत
– कान आपोआप स्वच्छ होण्याची क्षमता ठेवतो. जसं झाड आपली जुनी पानं गाळून नवं पालवी आणतं, तसं कान मळ आपोआप बाहेर ढकलतो.
– बाहेर आलेला मळ तुम्ही मऊ सुती कापडाने हलक्या हाताने पुसू शकता.
– लहान मुलांच्या कानात इअर बड्स वापरू नयेत. त्यांचा कान अतिशय नाजूक असतो.
– गरज असल्यास डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार इअर वॅक्स काढण्याचं द्रावण वापरता येतं. ते मेण सैल करून नैसर्गिकरित्या बाहेर आणतं.
इअर बड्स वापरून कान स्वच्छ करणे हे वरकरणी सोपं वाटलं तरी ते कानाच्या आरोग्यासाठी धोकादायक आहे. कानाला स्वतःचं “स्वच्छता यंत्र” लाभलं आहे. म्हणून त्यात जबरदस्ती हस्तक्षेप न करता योग्य पद्धत अवलंबावी. लक्षात ठेवा, कानाची स्वच्छता म्हणजे सौंदर्य नव्हे, तर आरोग्याचा प्रश्न आहे.
Comments are closed.