शशी थरूर यांनी लालकृष्ण अडवाणींचे कौतुक केले, काँग्रेसने अंतर ठेवले – या विधानाने राजकीय खळबळ उडाली

काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते आणि तिरुवनंतपुरमचे खासदार शशी थरूर पुन्हा एकदा चर्चेत आले आहेत. यावेळी भाजपचे ज्येष्ठ नेते लालकृष्ण अडवाणी यांची स्तुती हेच कारण आहे. अडवाणींबद्दल आदर व्यक्त करताना थरूर म्हणाले की त्यांनी वर्षानुवर्षे देशाची सेवा केली आहे आणि त्यांचे योगदान एका भागापुरते मर्यादित ठेवणे अयोग्य आहे. तथापि, थरूर यांची टिप्पणी काँग्रेसमधील अनेकांना पटली नाही आणि पक्षाने लगेचच त्यापासून स्वतःला दूर केले.

खरं तर, शशी थरूर यांनी अलीकडेच लालकृष्ण अडवाणी यांना त्यांच्या वाढदिवसाच्या शुभेच्छा दिल्या होत्या आणि सोशल मीडियावर त्यांच्या योगदानाचे कौतुक केले होते. अडवाणी यांनी भारतीय राजकारणात महत्त्वाची भूमिका बजावली असून केवळ एका घटनेच्या आधारे त्यांचा न्याय करणे योग्य होणार नाही, असे ते म्हणाले होते. थरूर स्पष्टपणे 1992 च्या बाबरी मशीद पाडल्याचा संदर्भ देत होते, ज्यामध्ये अडवाणींचे नाव अनेकदा जोडले जाते.

थरूर यांच्या या वक्तव्यानंतर राजकीय वर्तुळात चर्चेला उधाण आले आहे. यावर काँग्रेसच्या अनेक नेत्यांनी असहमती दर्शवत पक्षाची विचारधारा भाजपपेक्षा पूर्णपणे वेगळी आहे, त्यामुळे अशा स्तुतीने चुकीचा संदेश जातो, असे सांगितले.

काँग्रेसचे प्रवक्ते पवन खेरा यांनी रविवारी प्रसारमाध्यमांशी बोलताना सांगितले की, शशी थरूर यांनी जे सांगितले ते त्यांचे वैयक्तिक विधान आहे, पक्षाचे अधिकृत मत नाही. काँग्रेस हा लोकशाहीवादी आणि उदारमतवादी पक्ष आहे, जिथे प्रत्येक सदस्याला आपले मत मांडण्याचे स्वातंत्र्य आहे, असेही खेडा यांनी सांगितले. “थरूर हे केंद्रीय कार्यकारिणीचे सदस्य आहेत आणि त्यांनी त्यांचे मत व्यक्त केले आहे. यातून काँग्रेसची उदारमतवादी आणि लोकशाही संस्कृती दिसून येते,” ते म्हणाले.

मात्र, थरूर यांच्या या विधानामुळे आगामी काळात काँग्रेसमध्ये नव्या वादाला तोंड फुटू शकते, असे राजकीय विश्लेषकांचे म्हणणे आहे. पक्षात असे अनेक नेते आहेत जे भाजप किंवा त्यांच्या नेत्यांची कोणतीही स्तुती वैचारिकदृष्ट्या विसंगत मानतात. त्याचवेळी राजकीय मतभेद असूनही एखाद्या व्यक्तीचे दीर्घकालीन योगदान स्वीकारणे हे 'राजकीय परिपक्वतेचे' लक्षण असल्याचे थरूर यांचे म्हणणे आहे.

शशी थरूर हे काही विधानामुळे वादात येण्याची ही पहिलीच वेळ नाही. याआधीही त्यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्या कार्यशैलीचे कौतुक करत आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मोदींची प्रतिमा प्रभावी असल्याचे म्हटले होते. त्यावेळीही काँग्रेसने त्यांच्या वक्तव्यापासून दुरावले होते.

यावेळीही हाच प्रकार असल्याचे दिसून येत आहे. थरूर यांनी अडवाणींबद्दल वैयक्तिक आदर व्यक्त केला, पण त्यांची भूमिका पक्षाच्या वैचारिक ओळीपेक्षा काहीशी वेगळी वाटली. त्याचवेळी भाजप नेत्यांनी थरूर यांच्या शब्दांचे स्वागत करत म्हटले की, किमान विरोधी पक्षात असे काही नेते आहेत जे निःपक्षपातीपणे विचार करतात.

शशी थरूर यांच्या या टिप्पणीचे अनेक अर्थ निघत असल्याचे राजकीय विश्लेषकांचे मत आहे. एकीकडे यातून त्यांच्या स्वतंत्र विचारसरणीची झलक दिसते, तर दुसरीकडे काँग्रेसमधील सध्याची वैचारिक भांडणेही ठळकपणे दिसून येतात. काँग्रेस भाजपविरोधात आक्रमक भूमिका घेत असताना थरूर यांच्यासारखे नेते राजकारणात मान-सन्मानाच्या गप्पा मारून दोन्ही पक्षांमधील सौम्य पूल बनू पाहत आहेत.

एकंदरीत शशी थरूर यांचे हे विधान काँग्रेसमध्ये आणि बाहेरही चर्चेचा विषय बनले आहे. आता पक्ष हा मुद्दा कसा हाताळतो आणि थरूर भविष्यातही असे स्वतंत्र विचार मांडणार का, हे पाहणे उत्सुकतेचे ठरणार आहे.