व्लादिमीर पुतिन भारत भेट: रशियाचे अध्यक्ष पुतिन भारतात आले, पंतप्रधान मोदींनी विमानतळावर केले त्यांचे स्वागत, महत्त्वाच्या बैठकीकडे जगाचे लक्ष

व्लादिमीर पुतिन भारत भेट: रशियाचे राष्ट्राध्यक्ष व्लादिमीर पुतिन आज संध्याकाळी दोन दिवसांच्या भारत दौऱ्यावर आले असून, पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी स्वतः विमानतळावर त्यांचे जोरदार स्वागत केले. मोदी आणि पुतिन यांच्यातील ही बैठक अशा वेळी होत आहे जेव्हा आंतरराष्ट्रीय राजकारणात मोठे बदल पाहायला मिळत आहेत आणि जगातील अनेक बलाढ्य देशांच्या नजरा या बैठकीकडे लागल्या आहेत.

युक्रेन युद्धानंतर पुतिन यांची पहिलीच भारत भेट

फेब्रुवारी २०२२ मध्ये युक्रेन युद्ध सुरू झाल्यानंतर पुतिन यांचा हा पहिलाच भारत दौरा आहे. त्यामुळे हा दौरा अधिक संवेदनशील आणि धोरणात्मक बनला आहे. रशिया आणि भारत हे अनेक दशकांपासून जवळचे भागीदार आहेत आणि सध्याच्या भू-राजकीय परिस्थितीत दोन्ही देशांना अनेक समान आव्हानांचा सामना करावा लागतो.

भारत आणि रशियामध्ये अनेक महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर चर्चा झाली

या भेटीदरम्यान, दोन्ही नेते अनेक महत्त्वाच्या क्षेत्रांवर चर्चा करतील, यासह-

• संरक्षण सहकार्य आणि तंत्रज्ञान हस्तांतरण
• ऊर्जा सुरक्षा आणि कच्च्या तेलाचा दीर्घकालीन पुरवठा
• व्यापार संतुलन आणि भारतीय निर्यात वाढवण्यासाठी उपाय
• बहुध्रुवीय जगात प्रादेशिक सुरक्षा आणि धोरणात्मक समन्वय

पुतीन यांच्यासोबत आलेले रशियन व्यावसायिक शिष्टमंडळ हे देखील सूचित करते की दोन्ही देश आर्थिक भागीदारीला नवे आयाम देऊ इच्छित आहेत.

भारत-अमेरिका संबंधात तणाव असताना ही भेट महत्त्वाची आहे

अलिकडच्या काही महिन्यांपासून भारत आणि अमेरिका यांच्यातील संबंध अनेक कारणांमुळे तणावाचे झाले आहेत.

• ट्रम्प प्रशासनाचे नवीन टॅरिफ धोरण
• ऊर्जेच्या बाबतीत भारतावर दबाव
• रशियाशी व्यापारी संबंध कमी करण्याची अमेरिकेची मागणी

रशियाकडून तेल आयात कमी करण्यासाठी अमेरिका आणि युरोपीय देश भारतावर सातत्याने दबाव वाढवत आहेत. मात्र भारताने राष्ट्रीय हिताला सर्वोच्च ठेवून निर्णय घेणार असल्याचे स्पष्ट केले आहे. अशा वातावरणात मोदी-पुतिन भेटीचे महत्त्व आणखी वाढले आहे.

चीन आणि अमेरिकेवर बारीक नजर आहे

जगातील महासत्ता विशेषत: अमेरिका आणि चीन या बैठकीवर बारकाईने लक्ष ठेवून आहेत. रशिया आणि भारत यांच्यातील भागीदारीमुळे त्याचे भू-राजकीय हितसंबंध कमकुवत होऊ शकतात, अशी भीती अमेरिकेला वाटत आहे. विशेषत: आशिया-पॅसिफिक क्षेत्राच्या बदलत्या समीकरणांच्या पार्श्वभूमीवर चीनही या भेटीकडे सामरिक संतुलनाच्या संदर्भात पाहत आहे.

भारताचा स्पष्ट संदेश: राष्ट्रीय हित सर्वोपरि

भारताने वारंवार पुनरुच्चार केला आहे की ते आपली ऊर्जा, संरक्षण आणि आर्थिक हित लक्षात घेऊन आपल्या स्वतंत्र परराष्ट्र धोरणाच्या तत्त्वांचे पालन करेल. रशियासोबत भारताची ऐतिहासिक भागीदारी आणि संरक्षण सहकार्य अत्यंत महत्त्वाचे आहे.

पुतीन यांची ही भारत भेट म्हणजे केवळ राजनैतिक औपचारिकता नाही, तर बदलत्या जागतिक समीकरणांमध्ये सामरिक समतोल पुन्हा परिभाषित करण्याची संधी आहे. मोदी आणि पुतिन यांची ही भेट आगामी काळात भारत-रशिया संबंधांची दिशा ठरवण्यासाठी एक महत्त्वाचे वळण देणारी ठरू शकते.

Read.Com चे WhatsApp चॅनल फॉलो करायला विसरू नका.