युनूस सरकार अयशस्वी: बांगलादेशात 15 महिन्यांत हिंसाचारामुळे 5 हजार लोकांचा मृत्यू… दंगली आणि अशांतता सतत वाढत आहेत.

ढाका. बांगलादेशची राजधानी ढाकामध्ये पुन्हा एकदा हिंसाचार आणि अराजकतेचे वातावरण गडद होत आहे. मोहम्मद युनूस यांच्या धोरणांचा आणि प्रशासकीय कमकुवतपणाचा परिणाम आता जमिनीवर स्पष्टपणे दिसून येत आहे. राजधानी ढाकासह देशाच्या अनेक भागात दंगल, खून आणि गोळीबाराच्या घटना सर्रास घडत आहेत. धामंडी-32 परिसरात उस्मान हादीच्या मृत्यूनंतर परिस्थिती अधिकच तणावपूर्ण बनली आहे. हा तोच परिसर आहे जो देशाचे संस्थापक शेख मुजीबुर रहमान यांचे वडिलोपार्जित घर म्हणून ओळखला जातो. गुरुवारी रात्री मोठ्या संख्येने लोक रस्त्यावर उतरल्याने वातावरण आणखीनच चिघळले. गेल्या 15 महिन्यांत जवळपास 5,000 खुनाच्या गुन्ह्यांची नोंद झाली आहे, तर खरा आकडा त्यापेक्षा जास्त असल्याचे मानले जात आहे. या परिस्थितीचा सर्वाधिक परिणाम हिंदू आणि ख्रिश्चन यांसारख्या अल्पसंख्याक समुदायांवर होत आहे, जे सतत कट्टरवाद्यांचे लक्ष्य असतात.

सध्या देशाचा मोठा भाग कट्टरतावादी गट आणि संघटित गुन्हेगारी नेटवर्कच्या नियंत्रणाखाली असल्याचे दिसते. अवैध शस्त्रांचा साठा एवढा आहे की, गुन्हेगार खुलेआम गोळीबार करत आहेत. कायदा व सुव्यवस्थेवरील पोलिस व प्रशासनाची पकड ढिली होताना दिसत आहे. हे सर्व अशावेळी घडत आहे, जेव्हा फेब्रुवारी 2026 मध्ये राष्ट्रीय स्तरावरील निवडणुका घेण्याची घोषणा करण्यात आली आहे. मात्र निवडणुकीपूर्वीच लोकशाही प्रक्रियेवर धोक्याचे ढग दाटू लागले आहेत.

सुरक्षा तज्ज्ञांच्या मते, ऑगस्ट 2024 मध्ये अनेक पोलिस ठाण्यांमधून लुटलेली शस्त्रे अजूनही गुन्हेगारांकडे आहेत. याशिवाय सीमावर्ती भागातून अवैध तस्करीद्वारे शस्त्रांचा पुरवठा सुरू आहे, त्यामुळे हिंसाचारात आणखी वाढ होत आहे. अलीकडच्या काही महिन्यांतील अनेक खळबळजनक घटनांनी परिस्थितीचे गांभीर्य अधोरेखित केले आहे. जुन्या ढाक्यातील एका व्यावसायिकाची हत्या, राजधानीतील राजकीय मंचाच्या प्रवक्त्यावर गोळीबार, पबना येथील एका नेत्याचा भरदिवसा झालेला मृत्यू आणि चितगावमध्ये एका व्यावसायिकाच्या घरावर झालेल्या अंदाधुंद गोळीबारामुळे सर्वसामान्यांमध्ये घबराट पसरली आहे. काही उमेदवारांनी जीवाला धोका असल्याचे कारण देत निवडणूक लढविण्यास नकार दिल्याची परिस्थिती निर्माण झाली आहे.

परिस्थिती नियंत्रणात असल्याचा दावा सरकार आणि सुरक्षा यंत्रणांकडून सातत्याने केला जात असून अवैध शस्त्रास्त्रांविरुद्ध कारवाई केली जात आहे. मोठ्या प्रमाणावर अटक आणि जप्ती देखील दिसत आहेत, परंतु माजी अधिकारी आणि विश्लेषकांचे असे मत आहे की हे प्रयत्न अपुरे आहेत. गुन्हेगारांकडे अजूनही मोठ्या प्रमाणात शस्त्रे आहेत, ज्याचा वापर निवडणुकीदरम्यान मोठ्या प्रमाणावर हिंसाचार करण्यासाठी केला जाऊ शकतो.

आंतरराष्ट्रीय स्तरावर मोहम्मद युनूस यांची प्रतिमा उदारमतवादी आणि पुरोगामी नेत्याची असली, तरी देशातील परिस्थिती त्यांच्या नियंत्रणाबाहेर जात असल्याचे दिसते. वाढती हिंसाचार, कमकुवत कायदा व सुव्यवस्था आणि कट्टरवाद्यांचा प्रभाव यामुळे बांगलादेशातील आगामी निवडणुका शांततेत पार पाडता येतील का किंवा लोकशाहीच्या भवितव्यासाठी हे संकट आणखी धोकादायक ठरेल का, असा प्रश्न निर्माण होत आहे. सध्या संपूर्ण देश भीती आणि अनिश्चिततेच्या छायेत उभा असल्याचे दिसत आहे.