मनरेगाचे स्वरूप बदलून संसदेच्या दोन्ही सभागृहात व्हीबी जी राम जी विधेयक मंजूर झाल्यानंतर विरोधकांनी आघाडी उघडली आहे. लोकसभेतील विरोधी पक्षनेते राहुल गांधी केंद्रावर मोठा हल्ला चढवत ते म्हणाले की नवीन कायदा सुधारणा किंवा विकास नाही तर मनरेगाचे मूलभूत हक्क आणि मागणी आधारित हमी काढून टाकण्याचे षड्यंत्र आहे. हा कायदा मागे घेण्यासाठी देशभरात आंदोलन करणार असल्याचं राहुल सांगतात.
जर्मनी दौऱ्यावर असताना राहुल गांधी यांनी शुक्रवारी ट्विटरवर लिहिले की मोदी सरकारने “मनरेगाची 20 वर्षे एकाच दिवसात संपवली आहेत.” राहुलच्या मते, जी राम जी कायदा मनरेगाला रेशन योजनेत रुपांतरित करतो ज्याचे नियंत्रण दिल्लीतून केले जाईल. हे राज्य आणि गावांचे अधिकार कमकुवत करते, कामगारांची सौदेबाजीची शक्ती काढून टाकते आणि ग्रामीण विकास खुंटते.
राहुल गांधी म्हणाले की मनरेगाने ग्रामीण भारताला एक पर्याय दिला आहे – गरिबी, असहायता, स्थलांतर आणि शोषणातून बाहेर पडण्याचा मार्ग. मजुरी वाढली, कामाची परिस्थिती सुधारली आणि गावांमध्ये पायाभूत सुविधा निर्माण झाल्या.
पण नवा कायदा हा ग्रामीण भागातील गरिबांच्या संरक्षणाच्या शेवटच्या ओळीवर हल्ला आहे. त्यांनी स्पष्टपणे सांगितले की, “आम्ही कामगार, पंचायती आणि राज्यांसह देशव्यापी आघाडी स्थापन करू आणि हा कायदा मागे घेण्यासाठी लढा देऊ.”
विरोधकांचा आक्षेप आणि पुनरावलोकनाच्या मागणीकडे दुर्लक्ष करून सरकारने घाईगडबडीत विधेयक मंजूर केल्याचा आरोप काँग्रेस नेत्याने केला. सत्तेचे केंद्रीकरण करून गरिबांचा आवाज दाबण्याचा हा प्रयत्न असल्याचे त्यांचे म्हणणे आहे.
दुसरीकडे मनरेगाच्या वादावर संसदेच्या आवारातही निदर्शने करण्यात आली. तृणमूल काँग्रेसचे खासदार गुरुवारी रात्री उशिरा ते शुक्रवार दुपारपर्यंत 12 तास संपावर बसले. खासदार सागरिका घोष यांनी आरोप केला आहे की, कायदा मंजूर करून घेण्यासाठी सरकार बुलडोझरचे डावपेच अवलंबत आहे.
कोरोना कालावधीचा संदर्भ देत राहुल म्हणाले की, याच काळात मनरेगामुळे करोडो लोकांना भूक आणि कर्जापासून वाचवले आणि महिला, दलित, आदिवासी आणि ओबीसी समाजाला सर्वाधिक लाभ मिळाला.
ते म्हणतात की जी राम जी रोजगार रेशनिंग लागू करतील आणि या वर्गांना वगळण्यात येणारे पहिले असतील. राहुल गांधींच्या हल्ल्यानंतर आणि विरोधकांच्या भूमिकेनंतर जी राम जी कायदा हा आता राजकीय संघर्षाचा मोठा मुद्दा बनला आहे आणि हा लढा संसदेपासून रस्त्यांपर्यंत पोहोचणार आहे, हे स्पष्ट आहे.
Comments are closed.