अहमदाबाद दुर्घटनेपासून इंडिगोच्या संकटापर्यंत… संपूर्ण 2025 हे वर्ष भारतीय हवाई वाहतूक क्षेत्रासाठी आव्हानांनी भरलेले आहे.

नवी दिल्ली: 2025 हे वर्ष भारतीय विमान उद्योगासाठी खूप कठीण होते. एकीकडे जूनमध्ये अहमदाबादमध्ये एअर इंडियाच्या एआय-१७१ या विमानाचा भीषण अपघात झाला होता, त्यात २४१ जणांना आपला जीव गमवावा लागला होता, तर दुसरीकडे डिसेंबरमध्ये इंडिगोची हजारो उड्डाणे रद्द झाल्याने लाखो प्रवासी त्रस्त झाले होते. या मोठ्या संकटांमध्ये, प्रवासी वाढ मंद राहिली आणि परिचालन आव्हाने वाढली.

वर्षाची सुरुवात चांगली झाली – पहिल्या तीन महिन्यांत प्रवासी संख्या 10% पेक्षा जास्त वाढून 4.32 कोटी झाली. पण एप्रिलमध्ये पहलगाममध्ये झालेल्या दहशतवादी हल्ल्यात 26 पर्यटकांचा मृत्यू झाला होता, त्यामुळे सर्वकाही बदलले. यानंतर भारत-पाकिस्तान तणाव वाढला, दोन्ही देशांनी एकमेकांच्या हवाई क्षेत्रावर बंदी घातली, जी अजूनही सुरूच आहे. त्यामुळे मार्ग लांब झाले, इंधनाचे दर वाढले आणि अनेक आंतरराष्ट्रीय उड्डाणे प्रभावित झाली.

त्यानंतर जूनचा तो काळा दिवस आला – १२ जून रोजी, एअर इंडियाचे लंडनला जाणारे फ्लाइट AI-171 अहमदाबाद विमानतळावरून टेकऑफ झाल्यानंतर लगेचच क्रॅश झाले. बोईंग 787 ड्रीमलायनर बीजे मेडिकल कॉलेजच्या वसतिगृहात कोसळले आणि आग लागली. 242 पैकी फक्त एक प्रवासी वाचला, तर जमिनीवरील 19 लोकांचाही मृत्यू झाला. प्राथमिक तपासणीत पायलटची चूक किंवा तांत्रिक बिघाड झाल्याचे समोर आले, परंतु अंतिम अहवाल अद्याप प्रलंबित आहे. या अपघातामुळे संपूर्ण क्षेत्राच्या सुरक्षेवर प्रश्नचिन्ह निर्माण झाले आहे.

अपघातानंतर प्रवाशांची संख्या कमी होत गेली. पहिल्या 10 महिन्यांत वाढ केवळ 3.97% इतकी होती, DGCA डेटानुसार – कोविडनंतरची सर्वात कमी. मे मध्ये वाढ फक्त 1.89% होती.

डिसेंबरमध्ये इंडिगोचे संकट शिगेला पोहोचले होते. 1 नोव्हेंबरपासून लागू करण्यात आलेल्या नवीन पायलट ड्युटी नियमांमुळे (48 तास साप्ताहिक विश्रांती, रात्रीची ड्युटी मर्यादा) क्रूची कमतरता निर्माण झाली. इंडिगोने डिसेंबरमध्ये हजारो उड्डाणे रद्द केली – एकट्या 5 डिसेंबरला 1500 हून अधिक! विमानतळांवर प्रवासी संतप्त झाले, सामानाचे ढीग साचले आणि विश्वास कमी झाला. सरकारने चौकशी समिती स्थापन करून इंडिगोला काही सूट दिली.

एक सकारात्मक बाजू देखील होती – नवी मुंबई विमानतळाप्रमाणे नवीन विमानतळे आणि टर्मिनल्स उघडण्यात आले, 25 डिसेंबरपासून व्यावसायिक कामकाज सुरू होईल. पाटणा, गुवाहाटीला नवीन टर्मिनल मिळाले आणि पूर्णिया येथून उड्डाणे सुरू झाली.

एकूणच, २०२५ हे वर्ष विमान वाहतूक क्षेत्रासाठी धडे भरलेले वर्ष होते. मोठी संकटे आली, पण पायाभूत सुविधांच्या विकासाने आशा निर्माण केली. येत्या वर्षभरात सुरक्षा, नियोजन आणि वाढ यावर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे.