दिल्ली मेट्रोची 23 वर्षे पूर्ण झाली: 24 डिसेंबर रोजी सुरू झालेला प्रवास, अटलबिहारी वाजपेयी हे पहिले प्रवासी ठरले.

दिल्ली मेट्रोने 24 डिसेंबर रोजी 23 वर्षे पूर्ण केली. 2002 मध्ये सुरू झालेला हा प्रवास आज दिल्ली-NCR मधील सर्वात विश्वासार्ह आणि आधुनिक सार्वजनिक वाहतूक व्यवस्थांमध्ये गणला जातो. अवघ्या 6 किलोमीटर लांबीच्या पहिल्या कॉरिडॉरपासून सुरू झालेली दिल्ली मेट्रो आज राजधानी आणि आसपासच्या परिसराची जीवनवाहिनी बनली आहे.

दिल्ली मेट्रोची पहिली ट्रेन कधी धावली?

दररोज लाखो प्रवासी त्यांच्या गंतव्यस्थानी पोहोचण्यासाठी मेट्रोद्वारे सुरक्षित, जलद आणि आर्थिकदृष्ट्या प्रवास करतात. दिल्ली मेट्रोची पहिली ट्रेन 24 डिसेंबर 2002 रोजी शाहदरा आणि तीस हजारी दरम्यान धावली. त्या ऐतिहासिक दिवशी देशाचे माजी पंतप्रधान अटलबिहारी वाजपेयी हे पहिले प्रवासी ठरले. सुरुवातीच्या टप्प्यात, या प्रकल्पाकडे एक मोठा प्रयोग म्हणून पाहिले जात होते, परंतु कालांतराने याने केवळ लोकांचा विश्वासच जिंकला नाही, तर जगातील सर्वोत्तम मेट्रो नेटवर्कमध्येही आपले स्थान निर्माण केले.

आज दिल्ली मेट्रोचे जाळे 394 किलोमीटरवर पसरले आहे. दिल्ली व्यतिरिक्त, त्यात नोएडा, गाझियाबाद, फरीदाबाद, गुरुग्राम आणि बहादूरगड सारख्या एनसीआर शहरांचा देखील समावेश आहे. 12 वेगवेगळ्या लाईन्स आणि 289 स्टेशन्ससह, मेट्रोने संपूर्ण प्रदेशाला मजबूत वाहतूक पायाभूत सुविधांसह जोडले आहे, ज्यामुळे दैनंदिन प्रवास करणे खूप सोपे झाले आहे.

दिल्ली मेट्रोने केवळ प्रवासच बदलला नाही, तर वाहतूक कोंडी आणि वाढते प्रदूषण यासारख्या शहरातील प्रमुख समस्या कमी करण्यातही महत्त्वाचे योगदान दिले आहे. लाखो लोक खासगी वाहनांऐवजी मेट्रोचा अवलंब करून रस्त्यावरील वाहनांची संख्या कमी करत आहेत. यामुळे केवळ इंधनाचीच बचत झाली नाही तर कार्बन उत्सर्जनही कमी झाले आहे, ज्यामुळे दिल्ली मेट्रोला 'ग्रीन मेट्रो' असेही म्हटले जाते.

मेट्रो सुविधांमध्ये सातत्याने सुधारणा

कालांतराने मेट्रो सुविधांमध्ये सातत्याने सुधारणा होत आहेत. सुरुवातीच्या काळात प्रवाशांना तिकीट काउंटरवर रांगेत उभे राहावे लागत असताना, आता स्मार्ट कार्ड, मोबाइल ॲप्स आणि डिजिटल पेमेंटसारखे पर्याय उपलब्ध आहेत. भविष्यात तिकीट पूर्णपणे पेपरलेस आणि सोपे करण्यासाठीही काम केले जात आहे.

सुरक्षा आणि सुविधा या दिल्ली मेट्रोच्या प्राधान्यक्रमात आहेत. सीसीटीव्ही कॅमेरे, महिला डबे, स्वच्छ स्थानके, लिफ्ट आणि एस्केलेटर, तसेच शारीरिकदृष्ट्या विकलांग प्रवाशांसाठी विशेष व्यवस्था यामुळे ते सर्व वर्गातील प्रवाशांसाठी योग्य आहे. एअरपोर्ट एक्स्प्रेस लाईन सारख्या सेवांनी त्याची आंतरराष्ट्रीय ओळख आणखी मजबूत केली आहे.

कोरोना महामारीसारखी आव्हाने असतानाही दिल्ली मेट्रोने विकासाचा वेग थांबवला नाही. फेज-4 अंतर्गत नवीन कॉरिडॉर आणि विस्तार प्रकल्पांचे काम सुरू आहे. 23 वर्षांच्या या प्रवासात दिल्ली मेट्रो हे केवळ वाहतुकीचे साधन नसून दिल्लीतील लोकांच्या जीवनाचा एक महत्त्वाचा भाग बनले आहे आणि येत्या काही वर्षांत शहराच्या गतीला नवी दिशा देत राहील.