ढाका-8 जागेवरील अपक्ष उमेदवाराने शेख हसीना यांच्याविरोधात निदर्शने केली; जाणून घ्या कोण होता उस्मान हादी

गुरुवारी दुपारी ढाक्यातील गजबजलेल्या रस्त्यावर गोळ्या झाडल्या गेल्या, ही केवळ एक घटना नव्हती. या हल्ल्यात 34 वर्षीय शरीफ उस्मान हादीला दिवसाढवळ्या गोळ्या घालण्यात आल्याची बातमी काही तासांतच संपूर्ण बांगलादेशात पसरली. गुरुवारी रात्री उशिरापासून शुक्रवारी सकाळपर्यंत ढाकासह देशातील अनेक मोठ्या शहरांमध्ये परिस्थिती तणावपूर्ण बनली होती.

आता WhatsApp वर देखील वाचा, सदस्यता घेण्यासाठी क्लिक करा

हजारो लोक रस्त्यावर आले, अनेक ठिकाणी निदर्शने झाली आणि अनेक भागात हिंसाचारही पाहायला मिळाला. आंदोलक हादीच्या मृत्यूला षड्यंत्र म्हणत आहेत आणि न्यायाची मागणी करत आहेत. अशा परिस्थितीत जाणून घेऊया कोण होते शरीफ उस्मान हादी?

कोण होते शरीफ उस्मान हादी?

शरीफ उस्मान हादी हे पारंपारिक राजकारणी नव्हते. ढाका विद्यापीठात शिक्षण घेतलेले, विद्यार्थी राजकारणातून बाहेर पडलेला हादी वर्षानुवर्षे सत्ता आणि व्यवस्थेपासून वंचित राहिलेल्या तरुणांचा आवाज बनला. जुलै 2024 च्या जनआंदोलनादरम्यान, रस्त्यावर उतरलेल्यांचा राग, वेदना आणि आशा स्पष्टपणे व्यक्त करू शकणारा नेता म्हणून त्यांची ओळख होती.

शेख हसीना यांच्या विरोधातून ओळख मिळाली

बांगलादेशातील जुलै 2024 चे आंदोलन हे केवळ सरकारविरोधी आंदोलन नव्हते. शेख हसीना यांच्या 16 वर्षांच्या राजवटीच्या विरोधात तरुण आणि सामान्य नागरिकांचे हे संयुक्त बंड होते. भ्रष्टाचार, दडपशाही आणि राजकीय निर्बंधांना कंटाळलेली संपूर्ण पिढी रस्त्यावर उतरली. हे आंदोलन खास होते कारण पारंपारिक पक्षांशी संबंधित लोक कमी आणि नवे, पक्षविरहित चेहरे जास्त होते. या आंदोलनात उस्मान हादी हेही एक नाव होते, ज्यांचे भाषण सोशल मीडियावर वेगाने व्हायरल झाला होता.

इन्कलाब मंच सुरू झाला

जुलैच्या आंदोलनानंतर जुनी राजवट पडली, पण नवी व्यवस्था स्पष्टपणे दिसत नव्हती, तेव्हा हादी आणि त्यांच्या साथीदारांनी 'इन्कलाब मंच' सुरू केला. हे व्यासपीठ म्हणजे राजकारण आणि सांस्कृतिक प्रतीकांचा मिलाफ होता, जिथे चळवळीत शहीद झालेल्यांच्या स्मृती जागृत ठेवल्या जात होत्या आणि त्यांचे बलिदान ही जबाबदारी आहे, जी विसरता येणार नाही, असे सांगण्यात आले.

ढाका-8 जागेवरून अपक्षांचे आव्हान

हादी यांनी ढाका-8 जागेवरून अपक्ष उमेदवार म्हणून निवडणूक लढवण्याची घोषणा केली, तेव्हा हा मोठा राजकीय संकेत होता. बांगलादेशच्या राजकारणावर जिथे शक्तिशाली पक्ष आणि मजबूत नेटवर्कचे वर्चस्व होते, तिथे रस्त्यावरून एक तरुण नेता थेट संसदेत जाण्याचा प्रयत्न करत होता. हादीच्या विजयाबद्दल लोकांच्या मनात शंका असली, तरी या प्रयत्नाने व्यवस्थेला नक्कीच आव्हान दिले.

निवडणुकीच्या तारखा जाहीर झाल्यानंतर लगेचच हादी यांच्यावर हल्ला करण्यात आला. या वेळेमुळे लोकांचा संशय आणि संताप आणखी वाढला. अनेकांनी हा सुधारणावादी आवाजांना धमकावण्याचा प्रयत्न मानला. राजकीय मतभेद विसरून जवळपास सर्वच स्तरातून या हल्ल्याचा निषेध करण्यात आला, कारण हा लोकशाही बदलाच्या प्रक्रियेवर थेट हल्ला होता.

भारतावर प्रश्न आणि सार्वभौमत्वाची चर्चा

उस्मान हादीच्या ओळखीचा एक महत्त्वाचा पैलू म्हणजे त्याची उघड आणि धारदार भूमिका. बांगलादेशच्या राजकारणातील परकीय हस्तक्षेपावर, विशेषतः भारताच्या भूमिकेवर त्यांनी प्रश्न उपस्थित केले. हादी म्हणाले की, खरी लोकशाही केवळ देशांतर्गत हुकूमशाहीपासूनच नव्हे तर बाह्य दबावापासूनही स्वातंत्र्याची मागणी करते. समर्थकांसाठी हा राष्ट्रीय स्वाभिमानाचा विषय होता, तर टीकाकारांना त्यात टोकाचा राष्ट्रवादाचा धोका दिसत होता.