- ऑस्टियोपोरोसिस म्हणजे नक्की काय?
- ऑस्टियोपोरोसिसची कारणे काय आहेत?
- हाडांची काळजी कशी घ्यावी
ऑस्टिओपोरोसिस हा हाडांशी संबंधित आजार आहे ज्यावर उपचार न केल्यास जीवघेणा ठरू शकतो. बहुतेक लोकांना या आजाराची माहिती नसते. शिवाय, जेव्हा रोग पहिल्यांदा सुरू होतो तेव्हा त्याची कोणतीही विशिष्ट लक्षणे नसतात. त्यामुळे या आजाराबाबत जागरुक राहणे गरजेचे आहे. तरच तुम्ही ते थांबवू शकता. तर, प्रथम, ऑस्टियोपोरोसिस म्हणजे काय आणि ते टाळण्यासाठी आपण कोणत्या टिप्स पाळू शकतो हे समजून घेऊ.
गेल्या काही वर्षांपासून आपण या आजाराचे नाव अधिकाधिक ऐकत आहोत. पण आजही अनेकांना ऑस्टिओपोरोसिस म्हणजे नेमके काय हे माहीत नाही. या लेखातून याबद्दल अधिक माहिती घेऊया.
ऑस्टियोपोरोसिस म्हणजे काय?
ऑस्टिओपोरोसिस हा हाडांशी संबंधित आजार आहे ज्यामध्ये हाडांची घनता कमी होऊन हाडे कमकुवत, ठिसूळ आणि फ्रॅक्चर होण्याची शक्यता असते. हा रोग हाडांच्या संरचनेत बदल करतो, ज्यामुळे घनता कमी होते. किरकोळ पडणे किंवा तणावामुळे गंभीर फ्रॅक्चर होऊ शकतात आणि बहुतेकदा वृद्धत्व आणि हार्मोनल बदलांचा परिणाम असतो, विशेषत: रजोनिवृत्तीनंतरच्या स्त्रियांमध्ये. हे बर्याचदा कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे होते.
हाडांचा सांगाडा चिरडतो 'हा' आजार, 5 लक्षणे दिसताच सावधान!
ऑस्टियोपोरोसिसची कारणे
- हार्मोनल कारणे: स्त्रियांमध्ये रजोनिवृत्ती दरम्यान कमी इस्ट्रोजेन पातळी हाडे कमकुवत करतात, कारण इस्ट्रोजेन हाडांच्या निर्मितीमध्ये आणि देखरेखीमध्ये महत्त्वाची भूमिका बजावते, तर पुरुषांमध्ये कमी टेस्टोस्टेरॉनची पातळी देखील एक घटक आहे.
- वय: वयानुसार हाडांचे वस्तुमान कमी होते आणि नवीन हाडांची निर्मिती मंदावते
- पौष्टिकतेची कमतरता: कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन डीच्या कमतरतेमुळे हाडे कमकुवत होतात. प्रथिनांचे अपुरे सेवन हे देखील एक कारण आहे
- जीवनशैली शारीरिक निष्क्रियता: जास्त वेळ बसून किंवा पडून राहिल्याने हाडे कमकुवत होतात
- धूम्रपान: धूम्रपानामुळे ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका वाढतो आणि वारंवार आणि जास्त मद्यपान केल्याने हाडांच्या निर्मितीवर नकारात्मक परिणाम होतो.
- अनुवांशिक आणि लोकसंख्याशास्त्र कौटुंबिक इतिहास: ऑस्टिओपोरोसिस किंवा हिप फ्रॅक्चरचा कौटुंबिक इतिहास धोका वाढवतो. तसेच वांशिक म्हणजे गोरे आणि आशियाई लोकांना जास्त धोका आहे
- लिंग: पुरुषांपेक्षा महिलांना जास्त धोका असतो
- औषधे आणि वैद्यकीय परिस्थिती: काही औषधे: काही कर्करोगाची औषधे आणि स्टिरॉइड्स (जसे की ग्लुकोकोर्टिकोइड्स) ऑस्टिओपोरोसिसचा धोका वाढवू शकतात.
- वैद्यकीय स्थिती: ऑस्टिओपोरोसिसच्या जोखमीच्या घटकांमध्ये गॅस्ट्रोइंटेस्टाइनल रोग, संधिवात, हार्मोनल आणि अंतःस्रावी रोग, एचआयव्ही/एड्स, एनोरेक्सिया नर्वोसा आणि काही कर्करोग यांचा समावेश होतो.
रात्री झोपण्यापूर्वी नियमितपणे एक ग्लास दूध प्या! हाडांना भरपूर कॅल्शियम मिळेल, तुम्ही कायमचे निरोगी राहाल
हाडांना जीवन कसे देणार?
कॅल्शियम समृध्द अन्न: कॅल्शियम चे कमतरतेमुळे हाडे कमजोर होतात. त्यामुळे कॅल्शियमयुक्त पदार्थ जसे की दही, टोफू, चीज, दूध आणि पालेभाज्या यांचा आहारात समावेश करा.
व्हिटॅमिन डी: व्हिटॅमिन डी अन्नातून कॅल्शियम शोषण्यास मदत करते. व्हिटॅमिन डी आपल्या स्नायूंच्या आणि रोगप्रतिकारक यंत्रणेच्या निरोगी कार्यास प्रोत्साहन देते. त्यामुळे हा आजार टाळण्यास मदत होते.
मॅग्नेशियम आणि प्रथिने: मॅग्नेशियमच्या कमतरतेवर मात करण्यासाठी डार्क चॉकलेट हा एक सोपा मार्ग आहे. सोयाबीन आणि केळी देखील या खनिजाची कमतरता दूर करू शकतात. प्रथिनेयुक्त दूध, मसूर आणि अंडी खाल्ल्याने ही कमतरता दूर होते आणि हाडे आतून मजबूत होण्यास मदत होते. त्यामुळे हा आजार टाळण्यासाठी या पदार्थांचा आहारात समावेश करा आणि हाडांची घनता वाढवा.
Comments are closed.