रजोनिवृत्ती दरम्यान वजन वाढण्याची कारणे आणि व्यवस्थापन

अलीकडच्या काळात ऐश्वर्या राय तिच्या वाढलेल्या वजनामुळे सोशल मीडियावर ट्रोल होत आहे. दरम्यान, अशा बातम्या आल्या आहेत की ती रजोनिवृत्तीतून जात आहे, जी प्रत्येक स्त्रीसाठी एक सामान्य प्रक्रिया आहे. या काळात शरीरात अनेक मोठे बदल होतात आणि वजन वाढणे हे त्यापैकीच एक आहे. साधारणपणे, वयाच्या ४५ नंतर रजोनिवृत्ती सुरू होऊ शकते, तर त्याची लक्षणे वयाच्या ४० वर्षानंतर हळूहळू दिसू लागतात. तणाव, गरम चमक, मूड बदलणे, सांधेदुखी आणि कमजोर दृष्टी यासारख्या समस्याही यावेळी उद्भवू शकतात. दुस-या स्त्रीच्या शरीरावर भाष्य करताना हे सर्व बदल जीवनाचा भाग आहेत हे लक्षात ठेवायला हवे. खरे सौंदर्य हे केवळ बाह्य रूपात नसते तर या परिस्थितींना तोंड देण्याच्या पद्धतीतही असते. वयानुसार आव्हानांना तोंड देत तुम्ही समृद्ध जीवन जगू शकता. पण, रजोनिवृत्तीदरम्यान महिलांचे वजन का वाढते हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.

हार्मोन्स मध्ये बदल

मासिक पाळीच्या काळात महिलांच्या शरीरात हार्मोनल बदल होतात आणि मासिक पाळी थांबली तरीही हे बदल चालू राहतात. यावेळी, इस्ट्रोजेन हार्मोनची पातळी झपाट्याने कमी होते, ज्यामुळे पोट आणि कंबरेमध्ये चरबी वाढते. यामुळे हृदयविकाराचा धोकाही वाढतो. याशिवाय शरीरातील इन्सुलिन हार्मोनचे संतुलन बिघडते, ज्यामुळे लठ्ठपणा येऊ शकतो.

चयापचय कमी होणे

रजोनिवृत्तीसह, ऊर्जा पातळी आणि शारीरिक क्रियाकलाप कमी होऊ लागतात. यामुळे चयापचय मंदावतो, ज्यामुळे पचनसंस्थेवर परिणाम होतो. अकाली आणि चुकीच्या खाण्याच्या सवयी, वाढलेला ताण आणि कमी स्नायूंची घनता यामुळे चयापचय कमी होतो. यामुळे शरीरात बर्न होणाऱ्या कॅलरीजचे प्रमाण कमी होते, त्यामुळे चरबी जमा होऊ लागते.

आहार आणि व्यायामाचे महत्त्व

जसजसे वय वाढत जाते तसतसे आपल्या शरीराकडे लक्ष देणे अधिक महत्वाचे होते. तुम्ही काही पावले उचलू शकता:

1. व्यायाम: योगगुरू दीप्ती भूषण यांच्या मते, केवळ एक निरोगी महिलाच तिच्या कुटुंबाची चांगली काळजी घेऊ शकते. योगामुळे हार्मोन्स संतुलित राहण्यास मदत होते आणि शरीर लवचिक राहते. चक्रवाक आसन, वृक्षासन, अधो मुख शवासन, सेतुबंधासन, फुलपाखरू आसन आणि बाल मुद्रा यांसारखी आसने रजोनिवृत्तीशी संबंधित समस्यांवर नियंत्रण ठेवण्यास मदत करतात. तसेच, चालणे, पायऱ्या चढणे आणि जंपिंग जॅकसारखे कार्डिओ व्यायाम करा.
2. आहाराकडे लक्ष द्या: रजोनिवृत्तीच्या काळात कॅल्शियम, प्रथिने आणि व्हिटॅमिन डी युक्त आहार घ्या. पचनक्रिया निरोगी ठेवण्यासाठी फायबरचे सेवन वाढवा. बाहेरचे जेवण कमी करा आणि स्नॅक्ससाठी नट आणि बिया खा. कॅफिन आणि अल्कोहोलपासून दूर राहणे सुरू करा. तसेच आहारात व्हिटॅमिन बी1 आणि बी5 चा समावेश करा. याशिवाय पाणी धरून ठेवण्याच्या समस्येला तोंड देण्यासाठी मॅग्नेशियमचे सेवन करा.

या उपायांचा अवलंब करून तुम्ही रजोनिवृत्तीच्या काळात तुमचे वजन नियंत्रित करू शकता आणि निरोगी जीवनशैली जगू शकता.