>> चैताली कानिटकर
फुलांची उधळण असलेल्या प्रदेशातील ही भटकंती. उंच टेकडय़ांवरून हिरव्यागार कुरणातून आणि फुलांच्या
प्रदेशातून असलेला हा ट्रेक. डेहराडून ते सांक्री आणि तिथून पुन्हा डेहराडून असा हा उत्तराखंडमधील सुपिन व्हॅली परिसरातील ट्रेक वेगळा आनंद देतो.
उत्तराखंडमधील सुपिन व्हॅली परिसरात करता येण्यासारखा एक अद्वितीय आणि तुलनेने नवाच ट्रेक आहे फुलारा रिज ट्रेक. बहुतांश ट्रेक्स दऱया-डोंगरांमधून जातात, पण फुलारा हा भारतातील काही “ridge trek“ पैकी एक- म्हणजे उंच टेकडीवरील (ridge line) असा हा ट्रेक आहे.
फुलारा या शब्दाचा अर्थच फुलांनी फुललेला किंवा ‘फुलांची उधळण झालेला प्रदेश’ असा घेतला जातो. स्थानिक गढवाली लोककथांनुसार, या परिसरात एकदा देवीने आपल्या चरणस्पर्शाने पर्वतांवर फुलांचा वर्षाव केला आणि त्या ठिकाणाला ‘फुलारा’ (फुलांनी भरलेला) असे नाव पडले. असंही म्हणतात की, वसंत ऋतू येताच संपूर्ण पर्वतपट्टा देवीच्या आशीर्वादाने फुलतो आणि म्हणून आजही ते ‘फुलारा’ नावाने ओळखले जाते.
सोपा ते मध्यम प्रकारात मोडणारा हा ट्रेक सहा दिवसांचा असून उंची 12150 फूट आहे. ट्रेकचा प्रवास डेहराडून पासून सुरू होतो. इथपर्यंत रेल्वेने अगर विमानाने थेट पोहचता येते. पहिल्या दिवशी डेहराडून ते सांक्री असा जवळपास आठ-नऊ तासांचा प्रवास करत आपण सांक्री या गावात बेस कॅम्पला पोहचतो. हे गाव हर की दून, केदार कंठ, बाली पास अशा अनेक ट्रेकचे बेस कॅम्प असणारे गाव आहे. टुमदार, लहान असे हे गाव निसर्गरम्य आहे. येथे त्या दिवशी आराम करून आपण दुसऱया दिवशी पुढच्या प्रवासासाठी फुलोरा रिज ट्रेकसाठी तयार होतो. सांक्री ते सिकोल्टा हे साधारण सात किलोमीटरचे अंतर पार करायला आपल्याला पाच ते सहा तास लागतात. हा टप्पा शांत पाईनच्या जंगलातून जातो. पक्षी निरीक्षणासाठी हे एक उत्तम ठिकाण आहे. इथल्या शंकूच्या आकाराच्या झाडांमध्ये हिमालयीन पक्ष्यांच्या ट्रीपीज, ड्रोंगो, बार्बेट, वुडपेकर अशा जाती दिसू शकतात. एका मोकळ्या जागेत पोहचेपर्यंत पुढे चालत राहिल्यावर सिकोल्टा कॅम्पसाईट आहे. येथे काही तुटलेल्या गुज्जर झोपडय़ा दिसतात. इथे रात्री मुक्काम करून पुढील प्रवासासाठी निघता येते.
तिसऱया दिवशीचा पुढचा प्रवास म्हणजे सिकोल्टा येथून भोजगडी कॅम्पसाईटवर करायची चढण आहे. सुरुवातीची चढाई सुमारे 30 मिनिटे घनदाट जंगलातून चालण्याने सुरू होते. ही चढण आपल्याला जंगल ओलांडून एका पाण्याच्या स्रोतावर पोहोचवते. रोडोडेंड्रॉन आणि भोज वृक्षांनी ही वाट अत्यंत नयनरम्य दिसते. इथून धुंडा टॉप, केदारकंठ शिखर स्पष्टपणे दिसतात.
गवताळ प्रदेशाच्या आणि बर्फाच्छादित पर्वतांच्या पांढऱया कॅनव्हासच्या पार्श्वभूमीवर, हे शटरबग्ससाठी त्यांचे कॅमेरे क्लिक करण्यासाठी अर्थात लॅण्डस्केपचे सौंदर्य टिपण्यासाठी एक उत्तम ठिकाण आहे. कॅम्पसाईटभोवती फिरून किंवा बसून आराम निसर्गाची शांतता ही रात्र हळूवार निघून जाते. चौथा दिवस भोजगडी – फुलारा कडय़ामार्गे पुष्टारा असा आहे. सूर्योदयाच्या मनमोहक दृश्याने दिवसाचे स्वागत होते आणि फुलारा रिज ओलांडून पुष्तारा कुरणांकडे ट्रेक होतो. हा ट्रेक अनेक चढ-उतारांनी भरलेला आहे आणि ट्रेकमधील सर्वात निसर्गरम्य दिवस व अवघडदेखील आहे.
पुष्तारा मेडोज कडय़ावर चढल्यानंतर इथे कुरणावर चालण्याचा वेगळा आनंद आपल्याला मिळतो. हिरव्यागार पोशाखात आणि विविध हिमालयीन वन्यफुलांनी भरलेल्या कुरणांच्या सौंदर्याने आपण थक्क होतो. ज्यामध्ये प्रसिद्ध ब्रह्मकमळ आणि फंकमल यांचा समावेश आहे. येथे उत्तराखंडचा राज्य पक्षी चमकदार रंगीत मोनल तीतर, दुर्मिळ हिमालयीन पक्ष्यांच्या प्रजाती पाहायला मिळतात. रात्रीच्या मुक्कामासाठी पुष्तारा मेडोज हा चांगला कॅम्पिंग बेस आहे. फक्त या मार्गावर पाण्याचे कोणतेही स्रोत नाहीत. म्हणून भोज गाडी कॅम्पसाईटवरून किमान दोन लिटर पाणी सोबत घेऊनच निघावे.
ट्रेकचा पाचवा दिवस पुष्तारा – तालुका – सांक्री असा आहे. पुष्ताराच्या कुरणातून सलग 30 मिनिटे उतरण आहे. ही उतरण संपल्यावर तालुक्याच्या ठिकाणी पोहचता येते. इथे सुंदर गढवाली वस्ती पाहता येते. तसेच हर की दून ट्रेकची एक कॅम्पसाईट व सांक्रीमधील स्थानिक वस्ती पाहायला मिळते. त्या दिवशी ट्रेक पूर्ण केल्याचे समाधान चेहऱयावर स्पष्टपणे दिसते. दुसऱया दिवशी सांक्री ते डेहराडून प्रवास करून ट्रेक पूर्ण होतो आणि प्रत्येकजण रिज ट्रेकच्या आठवणी मनात साठवून घरी परततो.
Comments are closed.