Gardening Tips : घरीच तयार करा वर्मी कम्पोस्ट

गांडूळ खत हे एक सेंद्रिय खत आहे, जे गांडुळांच्या मदतीने तयार केले जाते. यामुळे मातीची गुणवत्ता सुधारते तसेच वनस्पतींना नैसर्गिक पोषण देखील मिळते. वनस्पतींचे आरोग्य सुधारण्यासाठी ते उत्कृष्ट मानले जाते. रासायनिक खतांऐवजी गांडूळ खत वापरल्याने झाडे निरोगी, हिरवीगार होतात व फळाफुलांनी बहरतात. महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे तुम्ही हे गांडूळ खत घरी सहज तयार करू शकता आणि त्यासाठी तुम्हाला जास्त मेहनत देखील घ्यावी लागणार नाही. या लेखात, आपण जाणून घेऊयात गांडूळ खत बनवण्याची सोपी पद्धत आणि त्याचे फायदे. जेणेकरून तुमच्या बागेतील झाडे हिरवीगार आणि निरोगी राहतील.

गांडूळ खत तयार करण्यासाठी लागणारे साहित्य

गांडुळे (रेड विगलर्स किंवा इंडियन ब्लू वर्म्स)
कचरापेटी किंवा कंटेनर (प्लास्टिक किंवा माती)
स्वयंपाकघरातील ओला कचरा (फळे आणि भाज्यांची साले, उरलेले अन्न, चहाची पाने, अंड्याचे कवच)
सुकी पाने आणि वर्तमानपत्राचे तुकडे
शेण
पाणी आणि सावलीची जागा

गांडूळ खत बनवण्याची प्रक्रिया

पायरी 1- कंटेनर तयार करा

जुन्या ड्रम, भांडे किंवा लाकडी पेटीमध्ये लहान छिद्रे करा जेणेकरून हवेचा प्रवाह कायम राहील. कंटेनरच्या तळाशी थोडी माती आणि वाळलेली पाने पसरवा, जेणेकरून त्यात ठेवलेले पदार्थ छिद्रातून बाहेर पडणार नाहीत.

पायरी 2- गांडुळांसाठी योग्य वातावरण तयार करा

कोरड्या वर्तमानपत्राचे तुकडे आणि शेणाचा हलका थर पसरवा. त्यावर स्वयंपाकघरातील ओला कचरा टाका. लक्षात ठेवा की तुम्ही त्यात तेल, मीठ आणि दुधाशी संबंधित यासारखे स्निग्ध पदार्थ टाकू नयेत. याच्या मदतीने तुम्ही गांडुळांसाठी योग्य वातावरण तयार करू शकता.

पायरी 3- गांडुळे घाला

आता, या कंटेनरमध्ये गांडुळे ठेवा. ते कंपोस्ट मिश्रणात घालणे आवश्यक आहे, तरच तुम्ही गांडूळ खत योग्यरित्या तयार करू शकता. नंतर, त्यांना थेट सूर्यप्रकाशापासून बाजूला करून सावलीच्या ठिकाणी ठेवा. त्यांना उष्णतेपासून दूर ठेवण्याचा प्रयत्न करा.

पायरी 4- ओलावा टिकवून ठेवा

या भांड्यात वेळोवेळी हलके पाणी शिंपडा, जेणेकरून मिश्रण ओलसर राहील. मात्र, ते जास्त ओले होणार नाही याची काळजी घ्यावी लागेल. दर 5-7 दिवसांनी ते थोडे हलवा जेणेकरून त्याला ऑक्सिजन मिळत राहील.

पायरी 5- इतक्या दिवसांत तयार होते खत

गांडूळ खत सुमारे 40-50 दिवसांत तयार होते. जेव्हा कंपोस्ट काळे-तपकिरी होते आणि त्याला वास येत नाही, तेव्हा ते पूर्णपणे तयार आहे असे समजावे. ते गाळून तुम्ही तुमच्या झाडांकरता वापरू शकता आणि उरलेल्या भागावर पुन्हा नवीन गांडुळांनी प्रक्रिया करा. अशा प्रकारे तुम्ही घरी सहजपणे गांडूळखत तयार करू शकता.

गांडूळ खताचे फायदे

नैसर्गिकरित्या वनस्पतींची वाढ करते.
मातीची सुपीकता आणि पाणी धरून ठेवण्याची क्षमता सुधारते.
रासायनिक खतांची गरज कमी करते.
सेंद्रिय शेतीसाठी एक उत्तम पर्याय आहे.

हेही वाचा : Fashion Tips : ऑक्सिडाइज्ड ज्वेलरी खरेदी करताना या बाबींकडे द्या लक्ष

संपादित – तनवी गुडे