>> दिव्या सौदागर
नोकरी करणारे तसेच स्वतंत्र बिऱ्हाड करून राहणारे आय–वडील आणि मुलांचे संगोपन करण्यावरून त्यांच्यात होणारे ताण–तणाव अनेकदा घातक टोक गाठतात. त्या स्थितीतही दोघी एकमेकांशी मनमोकळेपणे व्यक्त झाले तर त्यांच्यातील दुरावा, कटुता कमी होऊन नाते पुन्हा पूर्वीसारखे होऊ शकते…
गेले काही दिवस रोमा आणि सुयोगनी एकमेकांशी अबोला धरला होता. काही एकमेकांकडे काम असेल किंवा त्यांच्या छोटय़ा मुलीचं माऊचं (नावे बदलली आहेत) काही करायचं असल्यास त्या निमित्ताने ती दोघं नवरा-बायको एकमेकांशी बोलत होती. ही दोघंही नोकरी करत होती आणि फारच कमी वेळ एकमेकांसाठी असायचा. पण तरीही त्यांच्या नात्यात गेल्या वर्षभरापासून तणावाला सुरुवात झाली होती. आता परिस्थिती अजूनच चिघळली होती. रोमाच्या मनात घटस्फोटाचे विचार पक्के होत होते. सुयोगच्याही मनात वेगळं होण्याचा विचार थैमान घालत होता. मात्र तीन वर्षांच्या माऊबद्दल विचार येताच त्याचं मन माघार घेत होतं.
त्या दिवशी दोघांमध्ये पुन्हा एका क्षुल्लक कारणावरून वादाची ठिणगी पडली. माऊला पाळणाघरातून कोण आणणार? यावरून दोघांचे वाद पराकोटीला पोचले. सुयोगला त्या दिवशी उशीर झाला होता आणि त्याने शेवटच्या क्षणी रोमाला फोन करून तिला माऊला आणायला सांगितलं (?). मी एवढी रिक्वेस्ट केली तिला? सुयोग समुपदेशनाला आल्यावर बोलत होता. रिक्वेस्ट? रोमा तुच्छतेने म्हणाली. ऑर्डर होती ती! आणि मी काही नोकर नाही आहे तुझी. रोमाला आता राग अनावर झाला होता. अगं, माऊला आणायचं होतं ना? मी पण घाईत होतो आणि तिची काळजी लागून राहिली होती मला, सुयोग पोटतिडकीने म्हणाला. मला पण होती तिची काळजी. आणि रोज रोज मीच का आणू तिला? तुझीही मुलगी आहे. रोमा कटुतेने त्याला म्हणाली.
त्या दोघांचा प्रेमविवाह होता. सुरुवातीच्या काही महिन्यांनंतर सुयोगच्या घरच्यांनी हे लग्न मान्य केलं आणि माऊच्या जन्मानंतर रोमाच्या आईवडिलांनीही त्यांना आपलंसं केलं. पण तरीही दोघांच्या कुरबुरी सुरू झाल्या. सुयोग आणि रोमाशी बोलताना या कुरबुरींच कारण बाहेर पडलं.
रोमा ही अत्यंत मोकळ्या वातावरणात वाढलेली मुलगी तर सुयोग काहीसा धाकात वाढलेला मुलगा होता. त्याच्या घरी निर्णय हे पालकांकडून परस्पर घेतले जात होते. त्यामुळे सुयोगकडे तसं बघायला गेलं तर निर्णयक्षमता नव्हती. याउलट रोमाकडे कुटुंबीयांचा सुसंवाद असल्याने प्रत्येक लहानमोठय़ा गोष्टींमध्ये तिचीही मतं विचारांत घेतली गेली होती. आताही त्या दोघांच्या लग्नासाठी पुढाकार आणि धाडस रोमाकडून घेतलं गेलं होतं. सुयोगच्या आईवडिलांनी आम्हाला दोघांना विचारलं नाही, म्हणून तर रोमाच्या पालकांनी मुलामध्ये आत्मविश्वास नाही म्हणून विरोध केला होता. जेव्हा हे सगळं निवळलं तेव्हा सुयोगला त्याच्या आईवडिलांकडून टोमणे, हेटाळणी सुरू झाली आणि रोमाला ते सहन झालं नाही. कुठेतरी त्यालाही स्वत्वाची जाणीव होत होतीच. म्हणून त्या दोघांनी वेगळं बिऱहाड केलं. पण दोघंही एकदम अडकल्यासारखे झाले. त्यांच्या मुलीच्या सांभाळण्याचा, तिच्या खाण्यापिण्याच्या वेळा सांभाळण्याचा मोठा प्रश्न झाला. पाळणाघर हा पर्याय होता. पण त्याचाही प्रश्न तयार झाला. कारण ते पाळणाघर संध्याकाळी सातला बंद होत होतं. त्यामुळे दोघांनीही सुरुवातीला आळीपाळीने ती वेळ गाठायला सुरुवात केली. मात्र जेव्हा केव्हा सुयोगला ऑफिसमध्ये थांबायला लागायचं तेव्हा तो रोमाला शेवटच्या क्षणी सांगायचा. मग तिची धावपळ व्हायची. ती जाहिरात कंपनीत नोकरी करत होती. नोकरीच्या ठिकाणी तिचे चांगले संबंध असल्याने तिला सूट मिळत होती. पण सारखं सारखं वरिष्ठांना गृहीत धरणं तिच्या तत्त्वात बसत नव्हतं.
ऑफिसचा ताण, मुलीची काळजी, तिला आणि एकंदर संसाराला वेळ देता न येणं, स्वतच्या तब्येतीची होणारी हेळसांड, त्यात सुयोगचं तिला गृहीत धरणं हे तिला असह्य झालं आणि कणखर असलेली रोमा आता चिडचिडी झाली. सुयोगला अशी रोमा नवीन होती. आधीच दबून असणारा सुयोगही मग अजूनच गोंधळला. थोडक्यात दोघांचेही नव्या नवलाईचे दिवस संपले होते आणि त्याची जागा चिंता, काळजी यांनी घेतली. भरीस भर म्हणजे त्यांच्या माऊलाही या सर्वांची झळ बसायला लागली. तो छोटा जीव आईबाबा कधी माझ्याशी खेळणार म्हणून त्यांच्याशी मस्ती करायचा. पण दोघंही त्या मूडमध्येच नसायची. मग तिला मोबाईल किंवा टीव्ही लावून दोघंही आपापली कामं करून घेत. सततचा मोबाईल आणि टीव्ही यामुळे माऊ एकलकोंडी झाली. या गोष्टी न मिळाल्यास ती चिडचिड करायची.
एकंदरीत सुयोग आणि रोमा या सगळ्याला कंटाळले होते. म्हणूनच रोमाने वेगळं होण्याच्या जेव्हा हालचाली सुरू केल्या तेव्हा सुयोगने तिची मनधरणी करून समुपदेशनाचा पर्याय सुचवला. मी तिला सांगितलं की, फक्त आपल्या मुलीसाठी हे करू. नाहीतर आम्हाला दोघांनाही एकमेकांबद्दल कुठल्याही फिलिंग्स उरलेल्या नाहीत, सुयोग हे बोलत असताना रोमा हे ऐकून हळवी झाली. हा खरं बोलतोय. पण माऊसाठी जीव तुटतो. तिला बाबा लागतो सगळीकडे आणि तिला हे बोलताना गलबलून आलं.
वैयक्तिक सत्रांमध्ये जेव्हा सुयोगला एक जाणीव करून देण्यात आली तेव्हा त्याला ही गोष्ट भयंकर लागली. मी एक चूक केली. मानसिकदृष्टय़ा स्वावलंबी व्हायला तयार नसतानाही मी रोमावर अवलंबून राहिलो आणि वेगळं बिऱहाड केलं. पण जितकी ती स्ट्राँग आहे तितका मी नाही हे मला जेव्हा समजलं तेव्हा तिच्याबद्दल मला सूक्ष्म असूया निर्माण झाली. कारण माझे आईवडील तिच्याबद्दल मला कौतुकानं सांगायचे. माझ्याबाबतीत कधीही त्यांनी कौतुकाचा शब्द काढला नाही. म्हणून मी रोमाला अधिकाधिक त्रास दिला. आता हे आठवून मला अक्षरश पश्चाताप होतोय. मला तिला दुखवायचं नव्हतं. पण मलाही कुठेतरी कौतुक हवं होतं. तुम्ही समजताय नां. सुयोग केविलवाणा होऊन त्याची बाजू मांडत होता.
हे ऐकताना रोमाला त्याची कीव येत होती आणि रागही. कौतुक ऐकायला तू का कुक्कुलं बाळ आहेस? हे सगळं ईर्षेपोटी केलंस ना म्हणून मला इच्छा नाहीये तुझ्यासोबत राहायची. स्वतवर हाच कॉन्फिडन्स नाहीये तुला, ती बोलून गेली आणि सुयोग ऐकत गेला. हे सगळं घडताना एक गोष्ट सकारात्मक घडत होती की, त्यांच्यात असलेला अव्यक्त तणाव मोकळ्या बोलण्यामुळे निवळत चालला होता. कारण दोघंही सत्रात असल्यामुळे आमच्याबद्दल कोणीही काहीही मत बनवणार नाही ही सुरक्षितता त्या दोघांमध्येही आली होती. रोमाने तिच्यामधली बरीच खदखद त्याच्या पुढय़ात काढून टाकली. सुयोगही पश्चात्ताप आणि अपराधीपणाच्या भावनेतून बाहेर पडत होता. कारण त्यालाही त्याच्या मनातला सल बाहेर पडल्यानंतर हलकं वाटत होतं.
आता दोघंही अजून त्यांच्यासाठी वैयक्तिक आणि एकत्र अशी सत्रे घेत आहेत. रोमा आता घटस्फोटाच्या ठाम निर्णयामधून मागे फिरायचा विचार करतेय. सुयोग आता बराच बदलतोय. स्वतच्या मोबाईलच्या सवयीवर त्याने बऱयापैकी नियंत्रण मिळवलंय आणि तो वेळ तो माऊसाठी देतोय. पुढाकार घेतोय. रोमाला हा त्याच्यातला बदल सुखावून जातोय. दोघंही आता पुन्हा नात्याला काळजीपूर्वक जपत आहेत.
(लेखिका मानसोपचारतज्ञ व समुपदेशक आहेत.) [email protected]
Comments are closed.