धोनी, कोहली आणि रोहितच्या काळात कधीच पाहिला नव्हता असा दिवस; दोन वर्षांत टीम इंडियाला नेमकं काय झालं?

भारतीय क्रिकेट संघाला पुन्हा एकदा घरच्या मैदानावर कसोटी पराभवाचा सामना करावा लागला आहे. एक काळ असा होता जेव्हा घर भारतीय संघासाठी एक अजिंक्य किल्ला होता, परंतु आता तो कोसळताना दिसत आहे. दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध अजून एक कसोटी सामना शिल्लक आहे, परंतु टीम इंडिया अंतिम सामना जिंकला तरी मालिका जिंकू शकणार नाही. गेल्या दोन वर्षात कसोटी क्रिकेटमध्ये टीम इंडियाने ज्या परिस्थितीचा सामना केला आहे ती 12 वर्षांच्या कालावधीसारखी आहे जेव्हा एमएस धोनी, विराट कोहली आणि रोहित शर्मा यांनी संघाचे नेतृत्व केले होते. परंतु तेव्हापासून बरेच काही बदलले आहे.

गेल्या वर्षी याच वेळी टीम इंडियाला न्यूझीलंडविरुद्ध घरच्या मैदानावर तीन कसोटी सामन्यांच्या मालिकेत पराभव पत्करावा लागला होता. त्यावेळी टीम इंडियाने तिन्ही सामने गमावले होते. जरी, वेस्ट इंडिज संघाने अलीकडेच भारत दौऱ्यावर आला तेव्हा भारतीय संघाने दोन सामने जिंकले आणि मालिका जिंकली, परंतु दक्षिण आफ्रिकेसारख्या बलाढ्य संघाचा सामना करताच, संघाच्या कमकुवतपणा पुन्हा एकदा उघडकीस आल्या.

आता, आकडेवारी पाहूया, ज्यामुळे चित्र बऱ्याच अंशी स्पष्ट होईल. 2011 ते 2023 पर्यंत टीम इंडियाने 41 घरच्या मैदानावरील कसोटी सामने जिंकले आणि फक्त पाच गमावले. त्यापैकी नऊ सामने अनिर्णित राहिले. तथापि, 2024 पासून आतापर्यंत भारताने आठ घरच्या मैदानावरील कसोटी सामने जिंकले आहेत आणि पाच गमावले आहेत. परिस्थिती अशी आहे की टीम इंडिया गमावलेले सामनेही बरोबरीत सोडवू शकली नाही. याचा अर्थ असा की भारताने 2011 ते 2023 पर्यंत जितके घरच्या मैदानावर गमावले होते तितकेच कसोटी सामने दोन वर्षे पूर्ण होण्यापूर्वीच गमावले आहेत, आता, या वर्षीच्या शेवटच्या कसोटीत, टीम इंडिया दक्षिण आफ्रिकेविरुद्ध खेळणार आहे.

या सलग घरच्या मैदानावरील पराभवांचे मुख्य कारण म्हणजे फिरकी खेळण्यास असमर्थता. जेव्हा जेव्हा टीम इंडिया भारतात खेळते तेव्हा फिरकीला अनुकूल खेळपट्टी तयार केली जाते, परंतु आलेले नवीन आणि तरुण खेळाडू फिरकी खेळू शकत नाहीत. म्हणजेच, एकेकाळी मित्र असलेला फिरकी आता आपला शत्रू बनला आहे. ही पराभवाची मालिका तेव्हाच खंडित होऊ शकते जेव्हा एकतर फलंदाजीची विकेट तयार केली जाते किंवा भारतीय खेळाडू फिरकी खेळायला शिकतात. गुवाहाटीत दुसऱ्या सामन्यासाठी खेळपट्टी कशी असेल हे पाहणे मनोरंजक असेल आणि टीम इंडिया कशी फलंदाजी करते हे देखील आपण पाहणार आहोत.