अफगाण निर्वासितांवर कहर, पाकिस्तान-इराणमधून लोकांना जबरदस्तीने बाहेर काढले, UNHCR चिंता व्यक्त

पाकिस्तान अफगाणिस्तान तणाव: पाकिस्तान आणि अफगाणिस्तानमध्ये तणावपूर्ण परिस्थिती असून त्याचा थेट परिणाम अफगाण निर्वासितांवर होत आहे. पाकिस्तान आणि इराणमधून मोठ्या संख्येने अफगाण नागरिकांना जबरदस्तीने अफगाणिस्तानात परत पाठवले जात आहे. अफगाण अधिकाऱ्यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, गेल्या दोन दिवसांत या दोन देशांतून 10,000 हून अधिक अफगाण निर्वासितांना बाहेर काढण्यात आले आहे.

अफगाणिस्तानच्या अंतरिम सरकारचे उप प्रवक्ते हमदुल्लाह फितरत यांनी सोशल मीडिया प्लॅटफॉर्म X वर स्थलांतरित प्रकरणांसाठी उच्च आयोगाचा अहवाल शेअर केला आहे. त्यांनी सांगितले की गुरुवार आणि शुक्रवारी एकूण 1,939 अफगाण कुटुंबे अफगाणिस्तानात परतली. या कुटुंबांमध्ये एकूण 10,043 लोकांचा समावेश होता ज्यांना पाकिस्तान आणि इराणमधून जबरदस्तीने बाहेर काढण्यात आले होते.

या भागात अचानक वाहतूक वाढली

वृत्तानुसार, परत आलेल्या निर्वासितांनी अफगाणिस्तानच्या प्रमुख सीमा मार्गांनी देशात प्रवेश केला. यामध्ये हेरात प्रांतातील इस्लाम कला, निमरोझमधील पुल-ए-अब्रेशाम, कंदाहारमधील स्पिन बोलडाक, हेलमंडमधील बहरामचा आणि नांगरहारमधील तोरखाम सीमा क्रॉसिंगचा समावेश आहे. या भागात अचानक हालचाली वाढल्याने स्थानिक प्रशासन आणि मानवतावादी संस्थांवर दबाव वाढला आहे.

झावोक अफगाण न्यूजने फितरात उद्धृत केले आहे की 8,140 लोकांसह 1,464 परत आलेल्या निर्वासित कुटुंबांना त्यांच्या मूळ भागात पाठवण्यात आले आहे. याशिवाय १,२७९ कुटुंबांना तात्काळ मानवतावादी मदत देण्यात आली. सरकार आणि मदत संस्थांच्या पाठिंब्याने, परत आलेल्यांना अन्न, तात्पुरता निवारा आणि मूलभूत सुविधा पुरवल्या जात आहेत.

दूरसंचार कंपन्यांच्या मदतीने परत आलेल्या निर्वासितांना एकूण 1,626 सिमकार्डचे वाटप करण्यात आले, जेणेकरून ते त्यांच्या कुटुंबीयांशी संपर्क साधू शकतील, अशी माहितीही फितरात यांनी दिली.

निर्वासितांसाठी संयुक्त राष्ट्रांच्या उच्चायुक्तांनी चिंता व्यक्त केली

अफगाण अधिकाऱ्यांच्या मते हा ट्रेंड इथेच थांबलेला नाही. गेल्या बुधवारीच पाकिस्तानी आणि इराणच्या अधिकाऱ्यांनी 2,300 अफगाण निर्वासितांना जबरदस्तीने परत पाठवले. याआधी नोव्हेंबरच्या सुरुवातीलाही या दोन देशांतून मोठ्या संख्येने अफगाण लोकांना बाहेर काढण्यात आले होते.

संयुक्त राष्ट्र निर्वासितांसाठीच्या उच्चायुक्तांनी (UNHCR) या परिस्थितीवर चिंता व्यक्त केली आहे. UNHCR नुसार, पाकिस्तानने 2025 मध्ये विक्रमी संख्येने अफगाण स्थलांतरितांना ताब्यात घेतले आहे. बलुचिस्तान आणि पंजाब प्रांतांमध्ये सर्वाधिक अटकेची नोंद झाली आहे. अफगाण वृत्त एजन्सी खामा प्रेसच्या मते, यूएनएचसीआरच्या अलीकडील अहवालात म्हटले आहे की बलुचिस्तानच्या चगई आणि क्वेटा जिल्ह्यात आणि पंजाबच्या अट्टक जिल्ह्यात सर्वाधिक अफगाण लोकांना ताब्यात घेण्यात आले आहे.

हेही वाचा:- दक्षिण चीन समुद्रात धोक्याची घंटा! मच्छिमारांवर कारवाईनंतर चीन-फिलीपाईन्स आमने-सामने; तणाव शिखरावर आहे

1 जानेवारी ते नोव्हेंबर 2025 दरम्यान पाकिस्तानी अधिकाऱ्यांनी 100,971 अफगाण नागरिकांना अटक केल्याचेही या अहवालात स्पष्ट झाले आहे. हा आकडा 2024 मधील अंदाजे 9,000 अटक आणि 2023 मधील 26,000 अटकेपेक्षा कितीतरी पटीने जास्त आहे. तज्ञांचा असा विश्वास आहे की वाढीव अटक आणि सक्तीने हकालपट्टीमुळे प्रादेशिक स्थिरता धोक्यात येऊ शकते तसेच गंभीर मानवतावादी संकट उद्भवू शकते.